گوگل محتوای هوش مصنوعی دیزنی را پاک می کند

ظاهراً فصل جدیدی در نبرد داغ میان غول‌های رسانه‌ای سنتی و فناوری‌های نوین هوش مصنوعی آغاز شده است. گوگل (مالک یوتیوب) پس از دریافت اخطار رسمی و صریح از سوی شرکت والت دیزنی (Walt Disney Company)، موجی از سخت‌گیری و حذف ویدیوهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی که حاوی شخصیت‌های دارای حق تکثیر دیزنی بودند، را کلید زده است. این اقدام ناگهانی، پاسخ مستقیم به نامه‌ای موسوم به "توقف و خودداری" (Cease and Desist) از سوی دیزنی است که نقض گسترده حقوق مالکیت فکری این شرکت را هدف قرار داده بود.

 

طبق گزارش‌های منتشر شده در نشریات معتبر مانند ورایتی و ددلاین، از روز جمعه، ده‌ها محتوای ویدیویی که توسط مدل‌های هوش مصنوعی ساخته شده و شامل شخصیت‌های پرطرفداری چون ددپول، موانا، میکی ماوس، و شخصیت‌های متعلق به دنیای جنگ ستارگان بودند، از بستر یوتیوب حذف شدند. این سرعت عمل گوگل در واکنش به اخطار دیزنی نشان‌دهنده آن است که آن‌ها تهدید حقوقی این غول رسانه‌ای را بسیار جدی تلقی کرده‌اند. دیزنی در این نامه شدیداللحن، نه تنها به میزبانی این ویدیوهای ناقض حق تکثیر در یوتیوب اعتراض کرده، بلکه فراتر رفته و مدعی شده است که خود گوگل نیز از دارایی‌های فکری دیزنی برای آموزش مدل‌های مولد هوش مصنوعی خود مانند Veo و Nano Banana سوءاستفاده کرده است. این اتهام، دامنه مناقشه را از صرفاً میزبانی محتوای تولیدشده توسط کاربران به مسئله آموزش مدل‌های زیرساختی توسط گوگل گسترش می‌دهد.

 

فعالیت حقوقی دیزنی در این حوزه صرفاً به گوگل محدود نشده است. این شرکت پیش از این نیز وارد جنگ‌های قانونی با سایر بازیگران حوزه هوش مصنوعی شده بود. دیزنی قبلاً از شرکت‌هایی مانند کاراکتر ای‌آی (Character.AI)، هایلو (Haylo) و میدجورنی (Midjourney) خواسته بود تا استفاده از شخصیت‌هایش را متوقف کنند. در مورد میدجورنی و هایلو، دیزنی حتی به دلیل نقض حق امتیاز اختراع (Patent Infringement) شکایت رسمی ثبت کرده است. این الگو نشان می‌دهد که دیزنی قصد دارد یک دیوار دفاعی حقوقی محکم در برابر هرگونه سوءاستفاده از برندها و شخصیت‌های خود در عصر هوش مصنوعی بسازد و خطوط قرمز مالکیت فکری را مجدداً ترسیم کند.

 

با این حال، این سختگیری‌های حقوقی به معنای دوری کامل دیزنی از فناوری هوش مصنوعی نیست؛ بلکه نشان‌دهنده یک استراتژی دوگانه و بسیار ظریف است. در حالی که دیزنی هرگونه استفاده غیرمجاز و نقض حق تکثیر را به‌شدت سرکوب می‌کند، در عین حال به دنبال راه‌هایی برای استفاده انحصاری و کنترل‌شده از این فناوری است.

 

در یک اقدام متناقض و قابل توجه، دیزنی اعلام کرده است که با شرکت OpenAI (سازنده Sora و ChatGPT) به توافق رسیده است. این توافق به OpenAI اجازه می‌دهد تا شخصیت‌های دیزنی را به مدل‌های خود مانند Sora و ChatGPT بیاورد. همچنین، دیزنی قصد دارد پویانمایی‌های کوتاه تولیدشده توسط سورا را به صورت انحصاری در سرویس استریمینگ خود یعنی Disney+ منتشر کند. این همکاری‌ها نشان می‌دهد که دیزنی، هوش مصنوعی مولد را یک فرصت می‌داند، به شرطی که این فرصت تحت کنترل کامل و توافقات تجاری انحصاری خود شرکت باشد و نه ابزاری برای انتشار آزاد و غیرقانونی توسط عموم کاربران.

 

پرسش کلیدی اینجا این است: آیا سایر شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای نیز مسیر سخت‌گیرانه دیزنی را در پیش خواهند گرفت و آیا این اقدامات در نهایت به تغییر مدل‌های آموزشی هوش مصنوعی و رعایت حقوق مالکیت فکری منجر خواهد شد؟