کدام مدل اوپن ای آی پاسخگوی نیازهای شما در برابر جمینای گوگل است؟

از زمانیکه شرکت «اوپن ای آی»(OpenAI) برای نخستین بار در سال ۲۰۲۲ چت بات «چت جی پی تی»(ChatGPT) خویش را عرضه نمود، هر چند ماه یک دفعه با استفاده از یک مجموعه گیج کننده از نام ها، چیزی شبیه به یک مدل جدید را معرفی کرده است.
به نقل از بیزینس اینسایدر، برخی از رقبای اوپن ای آی جایگزین های محبوبی را برای چت جی پی تی دارند که همچون آنها میتوان به «کلود»(Claude)، «جمینای»(Gemini) و «پرپلکسیتی»(Perplexity) اشاره نمود اما مدلهای اوپن ای آی از شناخته شده ترین نمونه ها در صنعت هستند. بعضی از این مدلها برای کارهایی مانند کدنویسی مناسب هستند و برخی دیگر بهترین عملکرد را برای ایده پردازی های جدید دارند.
اگر به دنبال راهنمائی گرفتن درباره ی این مورد هستید که از کدام مدل و در چه زمانی استفاده کنید، به جای درستی آمده اید.

GPT-4 و GPT-4o
اوپن ای آی نخستین بار GPT-4 را در سال ۲۰۲۳ بعنوان مدل زبانی بزرگ پرچم دار خود منتشر نمود. «سم آلتمن»(Sam Altman) مدیرعامل شرکت در پادکستی که در ماه آوریل انتشار یافت، اظهار داشت: ساخت این مدل، صدها نفر و حدودا همه تلاش اوپن ای آی را به خود مختص کرده است.
اوپن ای آی از آن زمان، مدل خویش را به GPT-4o ارتقا داده است که نخستین بار پارسال ارائه شد. این مدل به اندازه GPT-4 هوشمند است که می تواند نمرات عالی را در آزمون های SAT و GRE کسب کند و در آزمون های ورودی قبول شود اما به صورت قابل توجهی سریع تر است و به قول اوپن ای آی، در قابلیت های خود در زمینه متن، صدا و تصویر بهبود یافته است. «o» مخفف «omni» نشان دهنده همه کاره بودن این مدل است.
مدل GPT-4o می تواند به سرعت گفتار را ترجمه کند و پیشرفته ترین قابلیت های بصری را دارد. بتازگی ساخت تصاویر به سبک استودیوی پویانمایی ژاپنی «استودیو جیبلی»(Studio Ghibli)، هیجان آنلاین را برانگیخت اما این موضوع، پرسش هایی را نیز درباره ی حق کپی رایت بیان کرد برای اینکه استدلال منتقدان این بود که اوپن ای آی به صورت ناعادلانه از محتوای هنرمندان سود می برد.
اوپن ای آی می گوید که GPT-4o در کارهای روزمره مانند طوفان فکری، خلاصه سازی، نوشتن ایمیل و تصحیح گزارش ها عالی عمل می کند.

GPT-4.5
آلتمن در حساب ایکس خود، GPT-4.5 را بعنوان نخستین مدلی توصیف کرد که حس صحبت کردن با یک شخص متفکر را القا می کند.
«آملیا گلیز»(Amelia Glaese) عضو کادر فنی اوپن ای آی در ماه فوریه طی مراسم رونمایی از این محصول اظهار داشت: این جدید ترین پیشرفت در الگوی یادگیری بدون نظارت اوپن ای آی است که بر افزایش مقیاس مدلهای دانش کلامی، شهود و کاهش توهم تمرکز دارد.
با عنایت به این خاصیت ها، اگر گفتگوی پرتنشی با همکارتان دارید، GPT-4.5 امکان دارد به شما کمک نماید تا گفتگو را با لحن حرفه ای تر و سنجیده تر تغییر دهید.
اوپن ای آی می گوید GPT-4.5 برای کارهای خلاقانه مانند پروژه های مشارکتی و طوفان فکری ایده آل است.

o1 و o1-mini
اوپن ای آی یک نسخه کوچک از مدل استدلالی o1 خویش را در سپتامبر سال قبل و نسخه کامل آنرا در دسامبر منتشر نمود.
به قول محققان این شرکت، این نخستین مدلی است که قبل از پاسخ دادن، برای فکر کردن آموزش دیده و برای کارهای کمّی بسیار مناسب می باشد. ازاین رو، به آن مدل استدلالی می گویند. این تابعی از روش آموزشی شرکت است که بعنوان زنجیره فکری شناخته می شود و مدلها را تشویق می کند که با تجزیه گام به گام مسائل، آنها را استدلال کنند.
اوپن ای آی در مقاله ای که درباره ی آموزش ایمنی مدل انتشار یافته، اعلام نموده است که آموزش مدلها برای گنجاندن زنجیره ای از افکار قبل از پاسخ دادن می تواند مزایای قابل توجهی را بهمراه داشته باشد و در عین حال، خطرات بالقوه ناشی از هوش بالا را نیز افزایش دهد.
در ویدئوی انتشار یافته از یک ارائه داخلی اوپن ای آی درباره ی بهترین موارد استفاده برای o1، «جو کاسون»(Joe Casson) مهندس شرکت نشان داد چگونه o۱-mini می تواند برای تحلیل حداکثر سود در یک تماس زیر پوشش که یک راهبرد معاملاتی مالی است، سودمند باشد. همچنین، کاسون نشان داد که چگونه نسخه پیش نمایش o1 می تواند به کاربر کمک نماید تا به استدلال چگونگی ارائه یک طرح توسعه بپردازد.
اوپن ای آی می گوید حالت حرفه ای o1 که از محاسبات بیشتر برای تفکر دقیق تر و ارائه پاسخ های بهتر به سخت ترین مسایل استفاده می نماید، برای استدلال های پیچیده مانند ایجاد الگوریتمی برای پیشبینی مالی با استفاده از مدلهای نظری یا تولید خلاصه چندصفحه ای از تحقیقات درباره ی فناوری های نوظهور، بهترین گزینه است.

o3 و o3-mini
مدلهای کوچک مدتی است که بعنوان جایگزین سریع تر و مقرون به صرفه تر برای مدلهای بزرگ تر و پایه در صنعت مورد توجه قرار گرفته اند. اوپن ای آی نخستین مدل کوچک خود معروف به o3 mini را در ژانویه و تنها چند هفته بعد از آن عرضه نمود که مدل «R1» شرکت چینی «دیپ سیک»(DeepSeek) رونمایی گردید. این محصول با قیمت مناسب خود، سیلیکون ولی و بازارها را شوکه کرد.
اوپن ای آی اعلام نمود که 03 mini مقرون به صرفه ترین مدل در مجموعه مدلهای استدلالی آن است. این مدل برای پاسخ گویی به پرسش های پیچیده طراحی شده و اوپن ای آی اعلام نموده که این مدل بخصوص در علوم، ریاضی و کدنویسی قوی است.
«جولیان گلدی»(Julian Goldie) اینفلوئنسر شبکه های اجتماعی که بر راهبرد سئو تمرکز دارد، در یک پست نوشت: o3 در وظایف توسعه سریع می درخشد و برای وظایف برنامه نویسی پایه در HTML و CSS، توابع ساده جاوا اسکریپت و ساخت نمونه های اولیه سریع ایده آل است. همچنین، یک نسخه mini از این مدل وجود دارد که برای کدنویسی و منطق پیچیده بهتر است؛ بااینکه چند مشکل در ارتباط با کنترل دارد.
اوپن ای آی در ماه آوریل، یک نسخه کامل را از o3 منتشر نمود و گفت آنرا قوی ترین مدل استدلالی خود می داند که مرزهای کدنویسی، ریاضی، علوم، ادراک بصری و موارد دیگر را گسترش می دهد.
اوپن ای آی می گوید o3 بهترین استفاده را برای کارهای پیچیده یا چندمرحله ای مانند برنامه ریزی راهبردی، کدنویسی گسترده و ریاضیات پیشرفته دارد.

o4 mini
اوپن ای آی مدل کوچک تر دیگری به نام O4 mini را در ماه آوریل ارائه کرد. این شرکت اعلام نمود که این مدل برای استدلال سریع و مقرون به صرفه تنظیم شده است.
به قول اوپن ای آی، این مدل نسبت به هزینه خود، به عملکرد قابل توجهی بخصوص در ریاضی، کدنویسی و وظایف بصری دست یافته است. این مدل، بهترین عملکرد را در آزمون ریاضی AIME آمریکا در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ داشته است.
مدل o4 mini و نسخه mini-high آن برای استدلال سریع عالی هستند. آنها در سرعت بخشیدن به هرگونه کار استدلال کمّی که در طول روز با آن روبه رو می شوید، خوب هستند. اگر به دنبال کار عمیق تر هستید، o3 را انتخاب کنید.
«اسکات سوینگل»(Scott Swingle) بنیان گذار شرکت «Abante AI»، مدل o4 را با یک مسئله «اویلر»(Euler) آزمایش کرد. اویلر مجموعه ای از مسایل محاسباتی چالش برانگیز است که هر هفته منتشر می شوند. سوینگل در حساب ایکس خود نوشت که o4 این مسئله را در دو دقیقه و ۵۵ ثانیه حل کرده است و این بسیار سریع تر از هر انسانی است. تنها ۱۵ نفر توانستند مسئله را در کمتر از ۳۰ دقیقه حل کنند.
اوپن ای آی می گوید O4 mini بهترین کاربرد را برای کارهایی مانند پرس وجوهای سریع در رابطه با علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات دارد. همچنین، این شرکت می گوید که O4 mini برای استدلال بصری مانند استخراج نکات کلیدی داده از یک فایل CSV یا ارائه خلاصه سریع از یک مقاله علمی، ایده آل است.