لینک بگیر دات کام: پژوهش «دانشگاه آکسفورد» نشان می دهد که هوش مصنوعی در حال ایجاد تغییراتی در نحوه یادگیری نوجوانان است و این امر باعث می شود دانش آموزان سریع تر عمل کنند، اما به متفکران سطحی تری تبدیل شوند.
در این مطلب می خوانید:- درباره رابطه هوش مصنوعی و نوجوانان
- نسل بومی هوش مصنوعی
درباره رابطه هوش مصنوعی و نوجوانان
هوش مصنوعی (AI) نه تنها یک ابزار تکنولوژیک، بلکه یک پدیده فرهنگی و شناختی است که در حال شکل دادن به نسل جدید، به ویژه نوجوانان است. برای نسل موسوم به "بومیان هوش مصنوعی" (AI Natives)، تعامل با الگوریتمها، چتباتها و دستیارهای هوشمند، نه یک انتخاب، بلکه یک واقعیت روزمره است. این نسل از ابزارهای هوش مصنوعی برای انجام تکالیف مدرسه، تحقیق، حل مسئله، و حتی تعاملات اجتماعی استفاده میکنند، و این موضوع به طور اساسی نحوه یادگیری، تفکر و حل مسائل آنها را تغییر داده است.
این رابطه دوگانه است: از یک سو، هوش مصنوعی دروازههای جدیدی به روی سرعت و کارایی باز میکند. نوجوانان میتوانند به سرعت به اطلاعات دست یابند، مفاهیم پیچیده را خلاصهسازی کنند و فرآیندهای آکادمیک خود را تسریع بخشند. این امر میتواند به دموکراتیزه شدن دسترسی به منابع و تقویت مهارتهای اجرایی (مانند مدیریت زمان و بهرهوری) کمک کند.
از سوی دیگر، وابستگی بیش از حد به هوش مصنوعی، خطرات جدی برای توسعه مهارتهای شناختی عمیق و تفکر انتقادی ایجاد میکند. هنگامی که یک ابزار به جای مغز، وظیفه استدلال، یافتن راهحل و خلاقیت را بر عهده میگیرد، نوجوان ممکن است از "مکث شناختی" و "تفکر مستقل" لازم برای رشد فکری عمیق محروم شود. چالش اصلی برای سیستمهای آموزشی و والدین این است که چگونه به نوجوانان بیاموزند تا هوش مصنوعی را به عنوان یک همکار قدرتمند (Co-Pilot) به کار گیرند، نه به عنوان یک جایگزین کامل برای فرآیند تفکر انسانی.
نسل بومی هوش مصنوعی
تحقیق آکسفورد نسبت به تبدیل شدن دانشآموزان به «متفکران سطحی» هشدار داد
نتایج یک پژوهش مهم که توسط محققان دانشگاه آکسفورد (Oxford University) انجام شده، زنگ خطر را در مورد تأثیرات هوش مصنوعی بر فرآیندهای یادگیری و تفکر نوجوانان به صدا درآورده است. این تحقیق نشان میدهد که در حالی که هوش مصنوعی سرعت عمل دانشآموزان را افزایش میدهد، ممکن است به قیمت تبدیل شدن آنها به "متفکران سطحیتر" تمام شود.
این پروژه تحقیقاتی با انجام نظرسنجی از ۲۰۰۰ دانشآموز بریتانیایی در رده سنی ۱۳ تا ۱۸ سال، ابعاد وابستگی نسل جوان به این فناوری را آشکار کرد:
-
تقریباً هشت نفر از هر ده نوجوان مصاحبه شده، به طور منظم از فناوریهای هوش مصنوعی برای انجام تکالیف مدرسه خود استفاده میکنند.
-
همین میزان دانشآموزان برای کمک گرفتن در فرآیند یادگیری به این فناوریها رجوع میکنند.
بسیاری از این دانشآموزان، هوش مصنوعی را به عنوان یک ابزار مثبت توصیف میکنند که به آنها کمک میکند تا "سریعتر فکر کنند" و به پرسشهای دشوار پاسخ دهند. اما کارشناسان هشدار میدهند که این تسلط سریع، هزینههای شناختی پنهانی دارد.
«اریکا گالیا» (Erika Galea)، مدیر «مرکز آموزشی علوم اعصاب اروپا» و یکی از محققان اصلی پروژه، تاکید میکند: «دانشآموزان امروزی در کنار ماشینها فکر میکنند. آنها در پردازش ایدهها به سرعت دست مییابند، اما اغلب عمق تفکر را که از مکث، پرسش، و فرآیند تفکر مستقل حاصل میشود، از دست میدهند.»
این پدیده، ظهور نوع جدیدی از تفکر را در میان نسلی که محققان آن را "نسل بومی هوش مصنوعی" (AI Natives) مینامند، نشان میدهد؛ نوجوانانی که الگوریتمها را به عنوان شرکای طبیعی در فرآیند یادگیری خود پذیرفتهاند.
خطر در کمین نسل بومی هوش مصنوعی
جالب آنکه، این نگرانی صرفاً محدود به کارشناسان نیست؛ خود دانشآموزان نیز این ریسک را درک میکنند. اگرچه بیش از ۹۰ درصد دانشآموزان گزارش دادند که هوش مصنوعی حداقل در توسعه یک مهارت تحصیلی به آنها کمک کرده است، اما شش نفر از هر ده نفر اذعان کردند که هوش مصنوعی به نحوی به تواناییهای آنها لطمه زده است. هم چنین یک چهارم معتقد بودند که هوش مصنوعی یادگیری را بیش از حد آسان کرده است. یک نفر از هر ده نفر هم اظهار داشت که هوش مصنوعی، خلاقیت را محدود کرده و نیاز به تفکر انتقادی را کاهش داده است.
استدلال محققان دانشگاه آکسفورد این است که سیستمهای آموزشی در سراسر جهان باید به سرعت تکامل یابند. چالش واقعی این نیست که دانشآموزان چگونه باید هوش مصنوعی را به کار گیرند، بلکه چگونه باید با هوش مصنوعی تدریس شود؛ بدون اینکه به دانشآموزان اجازه داده شود مانند آن (سطحی و ماشینی) فکر کنند. این نیازمند تغییر تمرکز از پاسخ درست به فرآیند استدلال عمیق در برنامههای درسی است تا عمق تفکر انسانی در عصر شناخت مصنوعی حفظ شود.
به گزارش لینک بگیر دات کام، هوش مصنوعی درحال تغییر دادن نحوه یادگیری یک نسل است و محققان «دانشگاه آکسفورد»(Oxford University) می گویند که می تواند نحوه تفکر آنها را هم تغییر دهد. به نقل از بیزینس اینسایدر، محققان در این پروژه، یک نظرسنجی را از ۲۰۰۰ دانش آموز بریتانیایی ۱۳ تا ۱۸ ساله گرفتند و دریافتند که از هر ۱۰ نوجوان مصاحبه شده، هشت نفر از فناوری های هوش مصنوعی برای انجام دادن تکالیف مدرسه خود استفاده می نمایند و حدودا همین تعداد هم برای کمک گرفتن در انجام دادن تکالیف به فناوری های هوش مصنوعی رجوع می کنند.
خیلی از دانش آموزان گفتند که فناوری های هوش مصنوعی به آنها کمک می کنند تا سریع تر فکر کنند و به پرسش های دشوار پاسخ دهند، اما کارشناسان اخطار داده اند که این تسلط جدید امکان دارد هزینه ای داشته باشد.