اینترنت ماهواره ای در راه است

به گزارش لینک بگیر دات کام به نقل از خبر آنلاین، به نقل از پیوست، بازار ارتباطات ماهواره ای در سالهای اخیر شاهد رقابتی فشرده میان بازیگران قدیمی و نوظهور بوده است. رشد نیاز جهانی به دسترسی اینترنت در مناطق فاقد پوشش زمینی، توسعه فناوری ماهواره های مدار پایین (LEO) و پیشرفت های حوزه آنتن های هوشمند، بستری فراهم نموده تا ایده «اتصال مستقیم گوشیهای هوشمند به ماهواره» از یک پروژه آزمایشی به یک چشم انداز تجاری جدی تبدیل گردد. دراین میان، شرکت AST SpaceMobile با هدف ایجاد اولین شبکه پهن باند جهانی که بدون تجهیزات واسط و تنها با بهره گیری از گوشیهای معمولی قابل استفاده باشد، وارد میدان شده است.
اعلام اخیر این شرکت بر مبنای خرید «حق تقدم جهانی» طیف فرکانسی S-Band، یک تحول راهبردی در راه تحقق این هدف بحساب می آید. این طیف فرکانسی که تحت نظارت اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) مدیریت می شود، دارای خاصیت های فنی منحصربه فردی است که آنرا برای ارتباطات مستقیم دستگاه به ماهواره (D2D) ایده آل می سازد. دسترسی به چنین منبعی نه فقط مزیت فنی ایجاد می کند، بلکه از نظر حقوقی و مقرراتی هم جایگاه ویژه ای به دارنده آن می بخشد.

اهمیت اینترنت ماهواره ای

اهمیت این رویداد تنها به بعد فنی محدود نمی گردد. در دنیای ارتباطات بی سیم، مالکیت و کنترل طیف فرکانسی در سطح بین المللی می تواند به منزله تملک یک زیرساخت کلیدی باشد که ورود رقبا به بازار را دشوار می کند و دست بالا را در مذاکرات با اپراتورهای تلفن همراه و نهادهای رگولاتوری ایجاد می نماید. از این منظر، اقدام AST SpaceMobile یک گام پیش دستانه در رقابتی است که پیش بینی می شود در سالهای آینده شدت بیشتری پیدا کند.
S-Band چیست و چرا اهمیت دارد؟ طیف های فرکانسی، اساس عملکرد تمامی سیستم های بی سیم از شبکه های سلولی تا ارتباطات ماهواره ای هستند. این طیف ها به بازه های مشخصی تقسیم می شوند که هر یک برمبنای خاصیت های فیزیکی، ظرفیت انتقال داده، نفوذپذیری سیگنال و مقاومت در مقابل شرایط جوی، برای کاربردهای خاصی به کار می روند. در بین این باندها، S-Band به سبب تعادل میان پهنای باند قابل ارائه و توانایی نفوذ به موانع فیزیکی، جایگاه ویژه ای در سیستم های ماهواره ای و مخابرات سیار دارد.
S-Band در محدوده فرکانسی تقریبی 2 تا 4 گیگاهرتز قرار دارد و در این پروژه بطور دقیق تر شامل بازه های ۱۹۸۰–۲۰۱۰ مگاهرتز برای uplink (ارسال از کاربر به ماهواره) و ۲۱۷۰–۲۲۰۰ مگاهرتز برای downlink (دریافت از ماهواره به کاربر) است. این فرکانس ها به سبب طول موج مناسب، نسبت به باندهای بالاتر مانند Ku یا Ka کمتر تحت تأثیر بارندگی یا تضعیف جوی قرار می گیرند و در عین حال توانایی ارائه نرخ داده بالاتر از L-Band را دارند.
خاصیت مهم دیگر S-Band، سازگاری بالقوه آن با سخت افزار موجود در گوشیهای هوشمند استاندارد است. این بدان معناست که کاربران می توانند بدون تغییر دستگاه یا افزودن تجهیزات خاص، از خدمات مبتنی بر این باند بهره گیرند.
جزییات معامله AST SpaceMobile طبق اطلاعیه رسمی انتشار یافته، AST SpaceMobile توافقی به ارزش ۶۴.۵ میلیون دلار برای خرید حق تقدم جهانی استفاده از طیف S-Band که در ITU ثبت شده، امضا نموده است. این مبلغ به شکل تلفیقی از وجه نقد و سهام پرداخت می شود و تکمیل پروسه انتقال مالکیت منوط به تحقق شرایط و تأییدهای مقرراتی در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ خواهد بود. ساختار معامله بگونه ای طراحی شده که بخشی از مبلغ در زمان بسته شدن قرارداد پرداخت می شود و مابقی مشروط به دستیابی به اهداف عملیاتی مشخص است.
این حق تقدم به خریدار اجازه می دهد تا در سطح بین المللی از بازه های فرکانسی ۱۹۸۰–۲۰۱۰ مگاهرتز و ۲۱۷۰–۲۲۰۰ مگاهرتز برای ارائه خدمات ارتباط مستقیم ماهواره ای استفاده نماید. گرچه فروشنده این حق تقدم در بیانیه رسمی معرفی نشده، برخی منابع خبری حدس می زنند که این دارایی قبل تر متعلق به شرکت Sky and Space Global بوده که بعد از تغییرات مالکیت، به نهادی با نام Elliosat منتقل شده است. در هر صورت، انتقال چنین حقی به یک بازیگر فعال در عرصه D2D، می تواند معادلات بازار و فضای رقابت را دگرگون سازد.
با اضافه شدن این ۶۰ مگاهرتز به سبد فرکانسی AST SpaceMobile، این شرکت حال امکان ترکیب آن با منابع فرکانسی موجود خود در باندهای L و سایر باندهای 3GPP را خواهد داشت. این ترکیب می تواند به ارائه سرویس پهن باند واقعی با سرعت های هدف گذاری شده تا ۱۲۰ مگابیت بر ثانیه روی گوشیهای معمولی منجر شود.
نتایج این معامله برای رقابت جهانی D2D بازار ارتباطات ماهواره ای D2D درحال تبدیل شدن به یک میدان رقابتی چندجانبه است. شرکت هایی مانند SpaceX (با Starlink Direct-to-Cell)، Lynk Global و حتی اپراتورهای سنتی مخابراتی، همگی بدنبال تسلط بر این بازار هستند.

مزیت اصلی این معامله در عرصه «مقیاس پذیری» نهفته است. خیلی از رقبا مجبورند برای هر کشور مجوز جداگانه بگیرند، اما حقوق اولویت بین المللی به AST SpaceMobile یک چارچوب قانونی یکپارچه ارائه می کند. این یعنی آنها می توانند بجای سال ها مذاکره با دولت ها، تمرکز خویش را بر توسعه و استقرار فناوری بگذارند.
چالش ها و فرصت های استفاده از S-Band در ارتباطات ماهواره ای باند فرکانسی S-Band به سبب خاصیت های فنی خاص خود، مانند توانایی نفوذ بالا به موانع جوی همچون باران، مه و ساختمان ها، یکی از باندهای مهم و پایدار در ارتباطات ماهواره ای محسوب می شود. این باند در محدوده ۲ تا ۴ گیگاهرتز فعالیت می کند و به سبب طول موج مناسب، برای کاربردهای حیاتی همچون ناوبری، ارتباطات هواپیمایی و مأموریت های فضایی مدار پایین زمین بسیار مناسب می باشد. از نظر ارتباط مستقیم دستگاه به دستگاه (D2D)، این خاصیت ها یک مزیت رقابتی قابل توجه بشمار می رود که می تواند پوشش و کیفیت سرویس را در وضعیت آب وهوایی دشوار تضمین کند.
با این وجود، استفاده از باند S با چالش هایی مانند محدودیت پهنای باند و نیاز به هماهنگی های بین المللی برای تخصیص فرکانس روبرو است، بخصوص که این باند در صنایع مختلف کاربردهای مهمی دارد و باید از تداخل فرکانسی با سیستم های حیاتی هواپیمایی و دریایی جلوگیری شود. دسترسی AST SpaceMobile به حقوق اولویت جهانی این باند، موقعیتی استراتژیک برای این شرکت بوجود آورده که بتواند بدون نگرانی از تداخل و رقابت، خدمات مستقیم به گوشیهای هوشمند را در سرتاسر جهان و بخصوص در مناطق دورافتاده و کشورهای درحال توسعه عرضه نماید. این امر می تواند نقطه عطفی در تحول بازار ارتباطات ماهواره ای محسوب شود.
تفاوت های کلیدی AST SpaceMobile با سایر بازیگران حوزه ارتباطات ماهواره ای AST SpaceMobile با تمرکز ویژه بر اتصال مستقیم ماهواره به گوشیهای موبایل استاندارد، تفاوت شایان توجهی با رقبا مانند Starlink و Lynk دارد که اغلب نیازمند تجهیزات جانبی مانند مودم های خاص هستند. این رویکرد سبب می شود کاربران بتوانند بدون تغییر دستگاه، به اینترنت ماهواره ای دسترسی پیدا کنند که پذیرش سریع تر و گسترده تر خدمات را راحت می کند. علاوه بر این، دسترسی این شرکت به طیف فرکانسی S-Band با حقوق اولویت بین المللی، امکان ارائه خدمات بدون موانع رگولاتوری در خیلی از کشورها را فراهم نموده و یک مزیت استراتژیک مهم نسبت به سایر اپراتورها شمرده می شود.
از نظر کیفیت خدمات، AST SpaceMobile بر ارائه پهنای باند واقعی تا ۱۲۰ مگابیت بر ثانیه تمرکز دارد که امکان استفاده از اپلیکیشن های پرمصرف مانند استریم و تماس تصویری را برای کاربران فراهم می کند؛ در صورتیکه خیلی از سرویسهای D2D موجود محدود به پیام رسانی و تماس صوتی هستند. همچنین، این شرکت با استراتژی همکاری گسترده با اپراتورهای مخابراتی محلی، خدمات خویش را به شکل یکپارچه ارائه می کند که باعث افزایش پوشش و کاهش هزینه های زیرساختی می شود و به توسعه سریع تر بازار کمک می نماید.

به اجمال، از این منظر، اقدام AST SpaceMobile یک گام پیش دستانه در رقابتی است که پیشبینی می شود در سالهای آتی شدت بیشتری پیدا کند. ساختار معامله بگونه ای طراحی شده که بخشی از مبلغ در زمان بسته شدن قرارداد پرداخت می شود و مابقی مشروط به دستیابی به اهداف عملیاتی مشخص است. این باند در محدوده ۲ تا ۴ گیگاهرتز فعالیت می کند و به جهت طول موج مناسب، برای کاربردهای حیاتی همچون ناوبری، ارتباطات هواپیمایی و مأموریت های فضایی مدار پایین زمین بسیار مناسب می باشد.